Tanperati: Diferans ant vèsyon yo
Contenu supprimé Contenu ajouté
Baliz yo : Modifikasyon mobil Modifikasyon nan sitwèb mobil Modification sur mobile avancée |
Baliz yo : Modifikasyon mobil Modifikasyon nan sitwèb mobil Modification sur mobile avancée |
||
Liy 34 :
|}
==
=== Orijin fizik ===
[[Fichye:Translational motion.gif|vignette|300px|Ajitasyon tèmik ki pou bann molekil yo ki pou yon gaz ki bay yon apèsi ki pou tanperati yo a.]]
Patikil yo ki konpoze [[matyè]] ([[molekil]] yo oubyen [[atom]] yp) yo pa janm nan repo. Li se an vibrasyon pèmanant e posede koteke yon sèten [[enèji sinetik]]. Tanperati se yon mezi endirèk pou degre ki pou ajitatasyon mikwoskopik ki pou patikil.
Pa ayè, yon espas vid ki pou matyè a men nan bagay sa a ki pou [[limyè]] a pwopaje l gen ladan li tou ki pou enèji a. Nan de bon kondisyon<ref>Lèke reyonnman an se an eta ki pou ekilib tèmodinamik.</ref>, n ka asosye yon tanperati ak reyonnman sa a ki mezire enèji mwayenn ki pou patikil yo ki konstitye yo. Yon egzanp enpòtan ki pou reyonnman tèmik se sila a ki pou [[kò nwa]] koteke yon egzanp li bay pa [[etwal]] yo koteke reyonnman an revele tanperati a ki pou atom yo ki se yok soufas li a.
Lèke de kò antre an kontak, Yo echanje yo espontaneman pou [[enèji tèmik]] : yonn nan de kò yo gen debann patikil yo ki gen plis ki pou enèji sinetik. Nan mete yo an kontak, chòk yo ant patikil yo fè ke enèji sa a ki sinetik mikwoskopik transmèt li ki pou yon kò ak lòt. Sa se transfè ki pou enèji a ki, an [[fizik|syans fizik]], ke yo rele [[transfè tèmik|chalè]].
Pou gaz yo, [[Teyori sinetik ki pou gaz|teyori sinrtik]] defini tanperati a kòm suit :
<math display="block">T = \frac{1}{3k_B}\int d\overrightarrow{v}\,p(\overrightarrow{v})\,(\overrightarrow{v}-\overrightarrow{U})^2</math>
Kote :
* k<sub>B</sub> se [[konstant ki pou Boltzmann]] ;
* <math>p(\overrightarrow{v},t)</math> se distribisyon ki pou pwobabilite yo ki pou vitès yo,
* <math>\overrightarrow{v}</math> vitès la ki pou patikil yo ;
* <math>\overrightarrow{U}</math> chan an ki pou vitès la ( vitès mwayenn) ;
* e <math>d\overrightarrow{v}</math> volim enfinitesimal ak vwazinaj ki pou <math>\overrightarrow{v}</math>
Transfè sa a yo ki pou enèji a mennen espontaneman ak yon eta ki pou [[ekilib tèmik]] kote de kò yo nan prezans gen menm tanperati.
=== Vokabilè ===
Nan domèn ki pou [[fizik]] e ki pou [[chimi]], li se kouran ki pou pale de ''tanperati òdinè'' pou you tanperati kourant, mwayenn. Pa eegzanp, n di dlo se likid ak tanperati òdièn. Men denominasyon sa a pa fin twò fòmalize e valè a ki pou ''tanperati òdinè'' a se raman presizee ( pi souvan evalye ki pou mannyè konmin ki pou tmp 18 25 °C).
[[tanperati nòmal]] siyifi n jeneral 0 a ki pou echèl kourant : sa se pi souvan {{tmp|0|°C}}.
=== Kèk òd yo ki pou grandè===
Evaporasyon ki suit youn [[avèse]] tipik ki pou inèdtan nan ete ann Ewòp reduit tanperati a de de degre anviwon.
== Gade tou ==
| |||