Dye deziye yon sila oubyen fòs siprèm estriktire inivè ; li aji selon kwayans kitaka pou yon pèsòn, kitaka yon konsèpt filozofik oubyen relijye. Prensip fondatè nan relijyon monoteyis, Bondye se sila ki siprèm, transandan, inivèsèl, kreyatè pou tout bagay, dote de yon pèfeksyon absoli, konstitiye prensip de sakapfèt pou imanite e ki revele nan dewoulman pou istwa[2]. Menmjan antite filozofik la, Dye se prensip lan kibay eksplikasyon sou inite ak linivè[3].

William Blake, Ansyen pou Jou yo (Uirizen mezire Mond lan),
gravi nan dlo-fò e akwarèl, 23,4 × 16,9 cm, 1794,
Lonn, British Museum[1].

Egzistans reyèl pou yon sila siprèm e enplikasyon politik, filozofik, syantifik, sosyal e sikolojik ki ann dekoul fè objè pou nonm deba atravè istwa, kwayan monoteyis ap pale ak lafwa, tandiske li konteste sou teren filozofi e relijye pa lib-pansè, anyostik, ate oubyen kwayan san Bondye.

Nosyon pou Bondye abiye yon konsiderab enpak kiltirèl, notaman nan mizik, literati, sinema, penti, e pi jeneralman nan a. reprezantasyon pou Bondye e fason an ki pou lonmen non Bondye varye nan fonksyon ki pou epòk li e sistèm kwayans lan.

Referans

modifye
  1. Ilistrasyon pouEwop, yon pwofesi, planch I. «  figi sa a pou Bondye ann vyeya wè ajenou li ak fas (…) panche sou yon konpa ke l kenbe nan men goch li ak bra lonje remonte a 1794. Kompa ak pwent sèch, atribwe tradisyonèl pou Bondye antan ke kreyatè, reprezante souvan kay Blake konstriksyon san nanm », François Bœspflug, Bondye e imaj li yo, éd. Bayard, 2011, p. 346. Deskripsyon pou British Museum : « … Ansyen pou Jou yo, yon toutouni maskilen plenbab (pwobableman Uirizen) akwoupi nan yon esfè selès, limyè li la pasyèlman kouvri pa nyaj yo. Ponyèt goch li kenbe yon konpa desann mezire obskirite anviwonnant… » en ligne.
  2. Cf. Trezò pou Lang ayisyen enfòmatize menm jan ak lang franse a, definisyon sou sitwèb cnrtl.fr, cf. § I.B.2 et Encyclopédie Larousse en ligne, article en ligne.
  3. Cf. Trésor de la Langue française informatisé, [http://www.cnrtl.fr/definition/dieu Définition en ligne sur le site cnrtl.fr, cf. § II] Sur le site cnrtl.fr.

Lyen deyò

modifye