Kannjawou se yon woman ayisyen ekri pa Lyonel Trouillot, ki te pibliye an 2016 an franse pa edisyon Actes Sud.

Kontèks

modifye

Aksyon kontanporen an fèt aprè tranblemanntè 2010 la ann Ayiti, ak/oswa pandan Misyon Estabilizasyon Nasyonzini an Ayiti (2004-2017), lè èd entènasyonal te etabli nèt ale. Gwo referans istorik ayisyen an, Man Jeanne rapòte, se okipasyon peyi Etazini an (1915-1934) ak figi revolisyonè nasyonalis Charlemagne Péralte (1885-1919). Nan mitan (1934-2010), ki gen ladan dènye diktati yo, ki gen ladan Dinasti Duvalier yo (1957-1986), rete prèske segondè nan okipasyon etranje yo. Man Jeanne sonje tou lajwa yo (ki gen ladann depa dènye marin yo), selebrasyon yo (kannjawou), kanaval yo nan tan lontan, ak vwa manyifik Lumane Casimir (1917-1953).

Rezime

modifye

Nan ane 2011-2015, ann Ayiti, nan pi gwo Pòtoprens, pito nan lwès, sou bò Leyogàn[1] (awondisman Leyogàn ), Rue de l'Enterrement, mennen nan yon gwo simityè, ki vòlè kavo deranje nan mitan lannwit. Nan katye travayè sa a, yon gwoup senk (5) entelektyèl, etidyan nan lisans, kèk pwofesè (Popol Wodné) nan kolèj (prive), pran swen yon sant kiltirèl asosyatif oto-jere sou yon baz volontè, pou timoun nan katye a, avèk oswa san paran yo, ki gen ladan Hans ak Vladimir. Yon pwofesè syans imen nan inivèsite (piblik) kòmanse entèvni ladan l, nan lekti.

Bann senk (5) an reyini, depi piti piti, senk vwazen, ki fèt alantou 1980-1990, ini sitou depi yon siklòn trè popilè volontèman te soufri nan simityè a, sè Sophonie ak Joëlle, frè Popol ak naratè anonim, ak Wodné. Sophonie ak Popol fòme yon koup fizyonal, Wodné ak Joëlle yon koup pi radikal. Naratè a (24 ane) pran pa ekri a, depi yon moun konfye li yon kaye nan laj sis ane, e ke yon sèl konseye li ekri mond lan. Li deja detache, egare : li ekri memwa pou etidyan ki pi rich yo, li korije kopi Jacques, ak ki moun li sitou diskite woman, kote yo tou de lektè twòp.

Ba Kannjawou kote Sophonie yo sèvi nan aswè nan samdi ak mèkredi, se kote ki rankontre ant de (2) popilasyon, pati anwo vil la, ak isit la espesyalman egare samdi yo ak pati ki pi ba a, ki gen ladan etalon nwa yo oswa sa yo (naratè a ak Popol) ki sou yon mi ba ap tann lè fèmen pou akonpaye Sophonie. Fenèt yo fimen nan machin liksye ak machin ofisyèl pa fasilite rankont lan. Prèv sa se Sandrine, ekspatriye, ekspè nan kominikasyon ak konstitisyon, men se pa nan relasyon moun. Fòs militè Misyon Nasyonzini pou Estabilizasyon an Ayiti (MINUSTAH) (2004-2017) se pati ki pi vizib nan Okipasyon an, soumèt devan pisans etranje ke gouvènman ayisyen an te kite antre.

Kritik

modifye

Resèpsyon an trè favorab pou woman kòlè sa a.[2],[3],[4]

Yo te onore woman an nan sizyèm edisyon Marathon du Livre an 2016.

Edisyon

modifye

Gade tou

modifye

Referans

modifye
  1. (franse) fr « Portail-Léogane – Éternel été ». eternel-ete.com. Éternel été. Retrieved 14 out 2020. 
  2. (franse) fr Marianne Payot (6 fevriye 2016). « Kannjawou, le roman de colère de Lyonel Trouillot ». L'Express. Retrieved 14 out 2020. 
  3. (franse) fr Pessini, Elena (1 mas 2017). « L. Trouillot, Kannjawou ». Studi Francesi. Rivista quadrimestrale fondata da Franco Simone (Lexis Sas) (181 (LXI): 198–199. ISSN 0039-2944. Retrieved 14 out 2020. 
  4. (franse) fr « Kannjawou, Lyonel Trouillot ». lacauselitteraire.fr. Retrieved 19 novanm 2021. 

Lyen deyò

modifye