Marie-Louise Coidavid


Nesans	1^e out 1778 Wanament
Lanmò	14 mas 1851 (ak 72 ane) Pise
Nasyonalite	ayisyen
Peyi nesans	Ayiti

Marie-Louise Christophe Melgrin, ki fèt Coidavid sou 1e out 1778 nan Wanament, epi ki mouri sou 14 mas 1851 nan Itali, rèn Dayiti ; madanm nan wa a Henri Christophe. Premyè ak sèl rèn nan Ayiti, li swiv yon enperatris. Premyè dam (1807-1811), lè sa a, li te pwoklame larenn nan menm tan mari li te pwoklame wa nan lane 1811.. Aprè lanmò mari a ak pitit li, monachi a te aboli e fòse Marie-Louise kite peyi a avèk de pitit fi li yo. Li te mouri nan peyi Itali nan 1851, 31 ane aprè lanmò mari li.

Biyografi

Maryaj ak desandans

Marie-Louise te fèt nan yon fanmi nan libere : papa li te posede yon otèl, otèl "Couronne", Kap-Ayisyen. Sa a se kote li rankontre Jeneral Henri Christophe. Li vin metrès nan 1792.

Nan 1793, li marye li nan Kap-Ayisyen.

Yo gen kat timoun ansanm :

François Ferdinand (1794-1814),
Françoise-Améthyste (1798-1840),
Athénaïs (1800-1839),
Jacques-Victor Henri (1804-1820), Prens wayal ak wa titilè Ayiti rele Henri II.

Rèn Dayiti

Henri Christophe, wa Dayiti avèk non Henri I^e.

Nan 1807, mari Marie-Louise, Henri, vin prezidan pou lavi Ayiti. Marie-Louise vin premyè dam. Pandan manda mari li, Marie-Louise se sekrè jouk 1811 lè mari li vin wa Henri nan Ayiti. Avèk kreyasyon an nan peyi Ayiti a pa mari li, Marie-Louise vin larenn konsò, li viv nan Palè Sans-Souci ki te konstwi pa mari li depi nan kòmansman an nan rèy li.

Sè yo nan Marie-Louise te fè dichès ak frè li yo te fè dik. Pandan peryòd monachi ayisyen an, Marie-Louise òganize plizyè seremoni ofisyèl osi byen ke plizyè bankè nan palè wayal la. Li pa renmen politik epi li pa mele nan zafè leta yo. Lè se monachi a pwoklame an 1811, pitit gason Henri ak Marie-Louise, Jacques-Victor Henri ke yo te trè jèn. Si Henri te mouri rejans an ta retounen nan Marie-Louise. Men, Jacques-Victor Henri rive nan majorite a anvan lanmò papa li yo.

Fen rèy ak egzil

Nan 1820, yon revolisyon pete nan wayòm nan. Wa Henri, lè sa a, komèt swisid nan palè li a. Se pitit gason li Jacques-Victor Henri pwoklame otorite wa peyi Ayiti anba non an nan Henri II. Men li se kaptire pa ensije yo ak pann. Marie-Louise jere yo kite palè Sans Souci avèk pitit fi li. Anba pwoteksyon Prezidan Jean-Pierre Boyer, li kite Ayiti sou bato anglè a nan Admiral Kay Riggs Popham. Rimè a se sou yon vwayaj pou chache lajan depoze nan Ewòp. Aprè sa, li demenaje ale rete nan Piz nan toskàn. Li vizite lavil Wòm nan 1828. Li te mouri an 1851 aprè yo te mande pou dwa otorite ayisyen yo retounen nan peyi natif natal li.

Gade tou

Referans

Lyen deyò

Marceau Louis, Marie-Louise d'Haiti, Pibliye nan Buenos Aires, Se, 1953, pages 2 à 18.