Inite lit kont koripsyon (Ayiti)
Inite lit kont koripsyon (ILKK) (an franse : Unité de Lutte Contre la Corruption (ULCC) se yon enstitisyon Leta ayisyen ki la pou konbat koripsyon.
Òganizasyon
modifyeIstwa
modifyeIstwa ILKK
Kontèks
modifyeDepi kreyasyon li rive jouk jounen jodi a okenn otorite leta poko janm anba kòb eske sa vle di yo pa kowonpi? Sifaktirasyon se yon fòm koripsyon ki chita kò li nan bwat leta yo kote pouvwa jidisyè a ak pouvwa lejislatif pa metmen nan pat la pou inifye toutbon lit la pou kaba koripsyon anndan peyi Ayiti.
Leta ayisyen an sa vle di twa pouvwa yo kote pouvwa egzekitif la ki gen misyon dapre konstitisyon 1987 la pou veye sou bon mach enstitisyon yo dwe fòse enstitisyon yo pou yo fonksyone jan sa dwe ye. Men sanble se kontrè ki fèt ankenn chèf leta poko janm veye sou bon mach enstitisyon yo eske se konstitisyon an ki koz?
Koripsyon nan zafè nonmen yon premye minis
modifyeBayonèt se fè konstitisyon se papye se pa pwoblèm konstitisyonèl Ayiti genyen men se pito yon pwoblèm konsepsyonèl oubyen moun pa se sa ki fè palmantè yo voye tout lwa jete san krent pouvwa jidisyè a ta sanble ki se menm yo menm nan. Konstitisyon an entèdi dyaspora vin okipe pòs gouvènmantal anndan peyi a san yo pa amande li yo fè kontrè paske chèf leta a foure men li nan trezò piblik li founi yo kòb pou fèmen bouch yo se kòmsi se yon sèl pouvwa ki genyen pouvwa jidisyè a sanble li kadav. Lakou kasasyon sanble se bon mach peyi a li kase pou favorize koripsyon.
Enstrimantalizasyon fòs polis la
modifyeDepi nan kreyasyon polis la an 1994 li fèt tout enstrimantalize paske KSPJ konsèy siperyè pouvwa jidisyè a pot ko kreye pou fòs polis la ta bonjan enstriman jidisyè olye l anba men pouvwa egzekitif la. Se pouvwa egzekitif lan sèlman ki gen fòs ame yo nan men l, apre sa polis, lamme se egzekitif la ki dirije yo. Lapolis pa dwe anba men ministè jistis la men pito anba men konsèy siperyè pouvwa jidisyè a. Chèf leta a pa gen pou l nome chèf lapolis la komisè gouvènman deja se chèf lapolis la ke minis jistis la nome san konsèy la komisè gouvènman an ap la pou mete an akizasyon pou konsèy siperyè jidisyè a aji. Ministè lajistis se ap yon sant dokimantasyon pou konsèy siperyè pouvwa jidisyè a.
Inite piblik
modifyeSe you separasyon fòs polis la ak twa pouvwa yo skwat yo nan men. pouvwa egzekitif la ak pouvwa lejislatif la e tout polis administrativ la e espesyalize yo pou nan men konsèy siperyè pouvwa jidisyè a pou lite kont koripsyon an konsa tou le twa pouvwa yo ap gen bayonèt nan men yo pou fè respekte lalwa.
Gade tou
modifyeReferans
modifyeLyen deyò
modifye- Strateji Lit Kont Koripsyon ann Ayiti (pdf) sou oas.org
- L’ULCC condamne l'incendie de deux de ses véhicules pendant l’audition de Youri Latortue (13 out 2020) sou lenouvelliste.com
- Le directeur de l’ULCC n’a pas le droit de me convoquer, estime le chancelier Edmond Bocchit (23 desanm 2019) sou lenouvelliste.com