Yon moun ki pratike ijyèn men, oubyen tou senpleman rele "lave men", fè yon seri aksyon ki asire lapwòpte a nan men nan yon objektif sante prensipalman. Objektif la nan lave men nan lavi chak jou se yon netwayaj ki konsiste de retire pousyè tè, espesyalman grès ak matyè òganik, posib pwodui toksik, ak sèten mikwòb.

Timoun lekòl lave men yo anvan yo manje.
Afich edikatif pou sòlda ameriken yo, kòm yon pati nan yon kanpay ijyèn, de premye imaj ki gen rapò ak enpòtans ki genyen nan lave men apre ou fin itilize twalèt la ak anvan yo manje. De lòt imaj yo se yon envitasyon pa bwè dlo ki pa te deklare potab (san danje yo bwè), epi yo pa etènye oswa krache nan lòt moun oswa manje yo. Afich sa a te itilize pandan oswa alantou Dezyèm Gè mondyal la. Yon tèm souvan te tou  : «Pa janm bay jèm yo yon repo» [1]

Definisyon

modifye

Ijyèn men se youn nan eleman nan ijyèn lavi chak jou. Nan anatomi, men yo se zouti èt imen pou pran ak yo itilize li yo kominike avèk anviwònman li yo. Se anviwònman andeyò sa a peple pa flò bakteri oswa viral, men tou pa pousyè tè ak eleman toksik. Vini an kontak ak kolonize pa ajan sa yo, men yo patisipe nan transmèt eleman sa yo.

Pratik nan ijyèn men ede diminye oswa limite risk pou yo transmèt mikwòb, mikwo-òganis oswa pousyè tè ak pou anpeche kontaminasyon moun oswa objè yo te manyen pa menm ajan sa yo.[2]

Yon bon pratik ijyèn men ap chache retire pousyè tè ak efikasman kontwole pwopagasyon nan Flò po nan men yo, an patikilye pa elimine flò tranzitwa ak diminye Flò komansal.

Nan lavi chak jou, pratik ijyèn men anpeche transmisyon manyèl jèm ki responsab pou maladi enfeksyèz (kòm grip la,[3] gastwo-anterit egi, kolera, jèm ki responsab pou anpwazònman manje), men tou pwodui toksik pou moun (chimik oswa biyolojik), avèk ki men yo te kapab an kontak.

Kanpay sante piblik aktyèl yo, tankou sa yo ki te pote soti nan INPES [4] sansibilize, enfòme ak ankouraje kominote a nan "lave men yo" lè opòtinite ki bon prezante tèt li. Ijyèn debaz anseye nou ke li rekòmande pou lave men ou anvan ou manyen manje, manje, apre ou fin itilize twalèt la, menm jan tou lè w ap pran swen yon lòt moun, sitou moun frajil (timoun, vye granmoun).

Nan domèn swen, espesyalman nan anviwònman medikal la, yo dwe adapte ijyèn men yo nan diferan sitiyasyon swen yo, an koneksyon avèk done yo valide. Yo anseye li kòm yon teknik, epi li se yon garanti sekirite sante. Li se youn nan prensipal mwayen yo nan goumen enfeksyon nozokomiyal.

Ignace-Philippe Semmelweis (1818-1865) te montre itilite lave men apre manyen yon kadav, anvan li fè yon akouchman.[5]

Enstalasyon dlo drenaj ak egou, avèk envansyon wobinèt la, te yon evolisyon enpòtan pou pwomosyon lave men nan kay. Anvan, aktivite sa a te fèt andeyò lakay. Sepandan, sistèm yo ki pèmèt yon lave te panse, avèk pou egzanp pwi yo ak kasòt yo, kozot yo oswa koup ...

Malgre sistèm sa yo, pa ase lave men responsab pou plis pase 50% nan enfeksyon alimantè.[6] Sepandan, lave men avèk savon, espesyalman apre kontak ak poupou (apre twalèt ak apre manyen ban timoun yo), ka diminye ensidans la nan dyare soti nan 42% a 47%.[7] Obsèvasyon moun ki nan twalèt piblik revele ke 14.6% nan moun pa lave men yo nan tout, kont 7.1% nan fanm yo. Lè yo lave men yo, se sèlman 50.3% nan moun ki sèvi avèk savon, konpare ak 77.9% nan fanm.[8] Moun deklare yo lave men yo regilyèman, men etid syantifik montre otreman : 92% telefòn mobil kouvri ak bakteri, 16% ki kontamine ak bakteri fekal nan kalite la Escherichia coli.[9]

Nan lane 2017, yon ekip amerikèn ki asosye chèchè nan Inivèsite Rutgers ak endistri Gogol, yon manifakti savon likid, bay lis abondan literati syantifik sou sijè sa a. Li note ke "literati a sou lave men gen anpil enfòmasyon fo ak yon mank de done sou anpil pwoblèm." Apre li fin teste kat (4) paramèt prensipal la nan lave men (tan fwotman, tanperati dlo, kantite savon, kalite savon, konvansyonèl oswa anti-bakteryen), li konkli ke sèl faktè kritik nan efikasite se tan lave men.[10]

Sante piblik

modifye
 
Lave men avèk savon ak dlo pwòp.

Konsyantizasyon sou risk transmisyon manyèl ajan enfektye se yon pwoblèm sante piblik. Li se tou yon pati nan ijyèn enpòtan anpil ki anseye timoun.

Yo rekòmande "lave men" kòm yon minimòm :

  • anvan prepare ak manje ;
  • anvan yo pran swen yon tibebe ki fenk fèt oswa ti bebe;
  • anvan w netwaye yon blesi, fè swen;
  • anvan ak apre ale nan twalèt la;
  • apre pratike aktivite sal oswa manyen bèt oswa pwodui ki pa manje (brikolaj, netwayaj), espesyalman si men ou yo te sal;
  • anvan ak apre lave yon moun ;
  • ant chak pasyan ;
  • anvan ak apre louvri yon pòt oswa manyen yon wobinèt oswa yon tiyo.

Yon etid[11] pibliye an 2010 te montre ke 3 a 4% nan 1 747 espeyalis grip la, andeyò anviwònman nòmal travay yo (twalèt touprè de (2) sal konferans kote de (2) konferans grip yo te fèt pandan pandemi H1N1. an 2009) pa te lave men yo ak savon ak dlo ak 19% nan Nòvèj ak 36% nan Etazini yo pa te sèvi ak savon (note : yon solisyon idwo-alkolik petèt itilize pa te pran an kont). Gason lave men yo mwens pase fanm yo.

Metòd pou lave men

modifye

Lave men avèk savon ak dlo

modifye
 
Egzanp pwotokòl lave men nan restoran yo.

Nan ka jeneral la, ou lave men ou avèk dlo ak yon savon dou, w ap fè atansyon pou w lave plan men, do men, dwèt yo ak ant dwèt yo, pandan omwen 30 segonn, rense men avèk dlo klè ak si posib tyèd epi seche a lè, avèk yon sèvyèt pwòp oswa papye jetab. Sitou si zong yo long ou sal, li rekòmande bwose zong yo avèk yon bwòs dou. Lavaj avèk yon savon bakterisid ka endike selon mikwòb yo dwe elimine pandan lave yo.

Etap kle yo se jan sa a :

  • mouye men avèk dlo tyèd;
  • pran savon likid ak fwote ou byen (oswa mase) men pandan 30 a 60 segonn ;
  • rense men ou;
  • seche men a lè oubyen avèk papye jetab;
  • jete papye a nan yon bwat fatra san ou pa kontakte li.

Nan anviwònman swen sante, pratik nan ijyèn men te pran yon plas enpòtan nan batay la kont enfeksyon nozokomyal.

Eleman enpòtan yo ye  :

  • sèvyèt yo dwe jetab;
  • lave ponyèt ou tou;
  • kenbe men anlè koud yo pou koule dlo a pa pote mikwob soti nan bra yo sou men yo;
  • wobinèt yo, bwat fatra yo ak distribitè savon dwe kapab itilize san yo pa kontakte manyèl (pedal, sipò avèk koud la), oswa lòt bagay ou dwe ede yon lòt moun okipe yo (oswa li pap resevwa ki okipe yo ak yon sèvyèt jetab).

Gen twa (3) fason lave men pou moun kap bay swen :

  • lave senp : li dire 30 segonn, se te pote soti ak yon savon dou.
  • lave antiseptik : li dire 1 minit epi li se te pote soti ak yon savon antiseptik pandan tretman ki egzije asepsi rigourèz (plasman nan yon katetè periferik, yon katetè irinè, elatriye).Metod lave tou obligatwa pandan kontak avèk yon pasyan nan izolasyon septik ak pwotektè (nan antre a ak sòti nan chanm lan).
  • lave chirijikal : li dire 3 minit, li se fè ak yon savon antiseptik ak yon bwòs esteril. Li esansyèl anvan nenpòt jès chirijikal (entèvansyon chirijikal, enstalasyon drenaj, elatriye).

Solisyon idwo-alkolik

modifye
 
Boutèy solisyon idwo-alkolik (desenfektan).

Ijyèn men ka fèt pa yon metòd friksyon nan solisyon idwo-alkolik. Friksyon solisyon idwo-alkolik a dwe fèt lè men yo vizib (absans likid biyolojik oswa lòt pwodui). Fè atansyon, sepandan, yo sèvi ak pwodui ki pa agresif : men andomaje yo se pwen antre privilejye pou mikwòb ak toksin.

Nan anviwònman swen sante yo, gen de (2) kalite friksyon solisyon idwo-alkolik :

  • senp friksyon 30 segonn : li se omwen kòm efikas oswa menm lajman plis pase teknik lave men senp ak savon dou ak lave men antiseptik.
  • friksyon chirijikal nan men yo [12] asosye ak yon lave preliminè lè li sèvi avèk yon savon dou.

Pa mete ann aplikasyon yon pwotokòl SHA pou ranplase lave men sistematik, lopital inivèsite Jenèv yo (HUG) te diminye mwatye enfeksyon nozokomyal.[13]

Senbolis

modifye
 
Yon tsukubai, basen gen entansyon pirifye men yo.
  • Lave men ou : vin endiferan, konsidere ke responsablite ou a pa enplike - gade tou Pons Pilat.

Bibliyografi

modifye

Gade tou

modifye

Referans

modifye
  1. Archives médicales militaires des États-Unis Réf: 085036-1 Reeve
  2. (franse) fr Pourquoi et comment bien se laver les mains ?, INRS, 2008
  3. Infections virales respiratoires - mesure préventives, INPES, 2006
  4. Campagne menée par l’INPES
  5. Biographie de Ignace-Philippe Semmelweis sur http://www.medarus.org.
  6. (angle) en Mead PS, Slutsker L, Dietz V, McCaig LF, Bresee JS, Shapiro C, Griffin PM, Tauxe RV (1 septanm 1999). « Food-related illness and death in the United States ». Emergengy Infectious Diseases 5 (5): 607-25. 
  7. (angle) en V. Curtis & S. Cairncross (1 me 2003). « Effect of washing hands with soap on diarrhoea risk in the community: a systematic review ». The Lancet Infectious Diseases 3 (5): 275-281. 
  8. (angle) en Carl P. Borchgrevink, JaeMyn Cha, SeungHyun Kim (avril 2013). « Hand washing practices in a college town environment » (PDF). Journal of Environmental Health 75 (8): 21. Archived from the original (PDF) on 2020-03-05. Retrieved 2020-02-21. 
  9. (angle) en The London School of Hygiene & Tropical Medicine (14 oktòb 2011). « Contamination of UK mobile phones and hands revealed ». lshtm.ac.uk. .
  10. (angle) en Dane A. Jensen, David R. Macinga, David J. Shumaker, Roberto Bellino, James W. Arbogast, Donald W. Schaffner (2017). « Quantifying the Effects of Water Temperature, Soap Volume, Lather Time, and Antimicrobial Soap as Variables in the Removal of Escherichia coli ATCC 11229 from Hands ». Journal of Food Protection 80 (6): 1022-1031. doi:10.4315/0362-028X.JFP-16-370. 
  11. (angle) en Kantele A, Kanerva M, Seppänen M, Sutinen J, Skogberg K, Pakarinen L, Jääskeläinen I, Aho I, Järvinen A, Finnilä T. et Ollgren J. « Modèl:Langue (pdf) » Modèl:Langue.2010;38:579-580
  12. Désinfection chirurgicale des mains par friction (pdf), CClin du sud-est, jen 2008.
  13. (franse) fr « Journée nationale d’hygiène des mains - Les HUG s’engagent pour la sécurité des patients ». hug-ge.ch. Retrieved 26 janvye 2006. 

Lyen deyò

modifye